Tırnak kalınlaşması parmak estetiğini ve ayak fonksiyonlarını bozan önemli ve sık rastlanan dermatolojik problemlerden biridir. Görünümü dolayısıyla insan psikolojini olumsuz etkiler. Tedavi edilmediğinde ayak ve bacakla ilgili komplikasyonlar oluşur. Ancak hastaya uygun bir yaklaşımla tırnak kalınlaşmaları çoğu hastada tedavi edilebilir.
Tırnak Kalınlaşması Nedir?
Tırnak kalınlaşması, mikrobik ve travma gibi çeşitli sebeplerle ayak tırnaklarının hacim olarak fazlalaşması ve kabalaşarak anormal gelişmesidir. Bu durum genellikle tırnak şeklinde deformasyon ve renk değişikliği ile birlikte görülür. Renk değişiklikleri sarı, açık kahverengi, koyu kahverengi, gri, siyah, yeşil, sarı-yeşil renklerde olabilir.
Ayak Tırnak Kalınlaşması Neden Olur?
Birçok farklı sebeple tırnak kalınlaşması oluşabilir. Bu sebepler mikrobik, metabolik, travmatik, genetik, psikolojik, iltihabi (inflamatuvar), dolaşımla ve yaşla ilgili olabilir. Başlıca ayak tırnak kalınlaşma sebepleri aşağıda belirtilmiştir;
- Tırnağın mantar hastalıkları
- Dermatofitlerin oluşturduğu tırnak mantarı (Dermatofitik Onikomikoz)
- Kandidaların oluşturduğu tırnak mantarı (Kandidal Onikomikoz)
- Travmatik tırnak hastalıkları
- Boynuz tırnak (Onikogrifoz)
- Yanlış ayakkabı seçimleri
- Yanlış basma teknikleri
- Medyan tırnak distrofisi
- Bakteriyel tırnak hastalıkları (Kronik Perioniksis)
- Bazı deri hastalıklarının tırnak tutulumları
- Sedef hastalığı (Psoriasis)
- Egzama
- Alopesia Areata (Pelad)
- Liken Planus
- Metabolik sebepler
- Vitamin eksiklikleri
- Mineral eksiklikleri
- Sistemik hastalıklar
- Diyabet
- Metabolik sendrom
- Morbid Obezite
- Dolaşım bozuklukları
- Toplar damar genişlemeleri (Varisler)
- Toplar damar yetmezliği (Venöz yetmezlikler)
- Lenf damarı tıkanmaları ya da yetersizlikleri
- Yaşlı tırnağı
- Genetik tırnak hastalıkları
- Darier hastalığı
- Pakioniki Kongenita
Ayak Tırnağı Kalınlaşması Belirtileri Nelerdir?
Ayak tırnağı kalınlaşması belirtileri sebeplere göre bazı değişiklikler gösterir;
- Tırnağın mantar hastalıklarında çoğunlukla tırnak uçlarından bazen yanlardan başlayan sarı, kahverengi, yeşil renk değişikliği ve kalınlaşma oluşur.
- Egzamalarda özellikle temas egzamasında tırnak bozuklukları görülebilir. Tırnağın matriks (kök) kısmının egzamadan etkilenmesi ile tırnağın görüntüsü ve rengi bozulup kalınlaşabilir.
- Sedef hastalığında tırnakta renk değişikliği, kalınlaşma, tırnak plağının tırnak yatağından ayrılması (Onikolizis) ve terzi yüksüğü belirtisi şeklinde dört tip tırnak bozulması görülebilir.
- Liken Planus hastalarının %10’unda ve Alopesia Areata (Pelad) hastalarının %30-40’ında tırnak değişikleri oluşabilir.
- Onikogrifoz çoğu kez ayak baş parmaklarında görülür. Tırnak koç boynuzu şeklinde, kalın ve bükülmüştür. Çok serttir. Genelde kesilemez. Onikogrifoz’un travmaya bağlı oluştuğu kabul edilir.
- Diyabet, obezite, dolaşım yetersizlikleri, vitamin-mineral yetersizlikleri gibi sistemik problemlerdetırnaklar genellikle canlılığını yitirir, matlaşır ve bazen kalınlaşabilir.
- Bazı yaşlılarda yaşa bağlı tırnaklarda kalınlaşmalar oluşabilir.
Tanı Nasıl Konur?
Bir dermatoloji hekimi genellikle klinik muayene ile tanı koyabilir. En sık görülen kalınlaşma sebebi olan tırnak mantarlarının tanısını kesinleştirmek için tırnaktan materyal alınarak mikroskobik inceleme yapılır ve mantar görülerek tanı kesinleştirilir.
Sedef hastalığı, egzama, liken, alopesia areata gibi deri hastalıklarında genellikle hastalıkla ilgili deri belirtilerine bakarak dermatoloji hekimi tanı koyabilir.
Diyabet, vitamin ve mineral yetersizlikleri gibi sistemik hastalıklarda laboratuvar tetkikleri ile tanı kesinleştirilir.
Hastaların mesleği, varsa ortopedik sorunları, giydikleri ayakkabı ve çoraplar, basma şekilleri hekime hastalık sebepleri hakkında fikir veren ipuçlarıdır.
Ayak Tırnak Kalınlaşması Tedavisi Nasıldır?
Tedavide hastaya uygun bir yaklaşım geliştirilir. Hastaların ihtiyacı olan ilaç tedavilerinin yanı sıra psikolojik ve ortopedik destek de alınabilir.
Medikal Tedavi
Hastalıkların sebeplerine göre gerekli görülen aşağıdaki tedaviler uygulanabilir;
- Mantar hastalığı olanlarda sistemik ve topikal antifungal ilaçlar
- Bakteriyel perioniksisi olanlarda gereken sürede sistemik ve topikal antibiyotikler
- Vitamin-mineral yetersizliği olanlarda gereken süre vitamin-mineral takviyeleri
- Sedef hastalığı, egzama, liken, Alopesia areata gibi deri hastalığı olanlarda bu hastalıkların kişiye özel tedavileri
- Diyabet ya da dolaşım bozukluğu olanların bu hastalıklarına yönelik tedaviler
Psikolojik Destek
Arka planda nevrotik ya da psikotik boyutta psikolojik problemler düşünülürse bir psikiyatrist ya da psikologdan profesyonel yardım alınabilir.
Ortopedik Destek
Ortopedik problemleri ve basma sorunları olan hastalar için özel tasarlanmış ayakkabı ve tabanlıklar faydalı olabilir.
Ayak Tırnağı Kalınlaşması Evde Tedavisi
Hasta eğer profesyonel yardım alamazsa evde ince dişli, kaliteli, metal bir törpü ile haftada 2-3 kez tırnakları üstten yavaşça törpüleyebilir. Bu sırada tırnağın deri ile birleştiği yan ve dip oluklara zarar vermemeye özel bir hassasiyet gösterilmelidir. Bu şekilde dikkatli törpülemelerle tırnak yavaşça inceltilebilir.
Bununla birlikte hastalığın sebebine yönelik etkili ve kalıcı tedavi düzenli bir tıbbi takiple mümkün olabilir. Çünkü tırnağın kalınlaşması yukarıda bahsedilen mantar, egzama, sedef gibi farklı hastalıkların sonucu olabildiğinden esas itibariyle bu hastalıkların tedavilerinin yapılması gerekmektedir.
Tırnak Kalınlaşmasını Önlemek İçin Tavsiyeler?
Tırnak kalınlaşmasını önlemek için aşağıda belirtilenler faydalı olabilir;
- Ayaklar çok uzun süre ıslak bırakılmamalı ve temiz pamuklu havlu ya da bezle kurulanmalıdır.
- Ortopedik, dar ya da geniş olmayan, ayağa uygun ayakkabı seçilmelidir ve malzemeleri doğal olmalıdır.
- Çarpma, vurma, sıkışma, sürtünme gibi travmalardan sakınılmalı, olduysa erken dönemde bakımı yapılmalıdır.
- Çoraplar saf pamuklu ya da yünlü olmalı, sentetik olmamalıdır.
- Çorap dikişleri kaliteli olmalı, topak yapıp ayağa vurmamalıdır.
- Başkalarına ait ayakkabı, terlik, çorap, havlu vb. kullanılmamalı, eşyalarımız kendimize ait olmalıdır.
- Tırnak temizliğine özen gösterilmelidir.
- Ayaklar hava almalı, uzun süre oksijensiz ve nemli ortamda kalmamalıdır.
Tüm bu anlatılanlardan anlaşılacağı gibi ayak tırnağı kalınlaşması hem kişinin psikolojisini bozan hem de günlük yaşam kalitesini düşüren önemli bir sağlık sorunudur. Ayakkabı giyimini zorlaştırır. Ağrılara, nasır oluşumlarına, enfeksiyonlara ve tırnak batmasına sebep olabilir. Sedef, mantar, egzama gibi değişik hastalıklar birbirine benzeyen ya da farklı tırnak kalınlaşmaları oluşturabilir. Bu hastalıklara özel ve hastaya uygun bir yaklaşımla tırnak kalınlaşmalarının düzeltilmesi çoğu hastada mümkün olabilir. Böylece hem hasta psikolojisi hem de tırnak ve ayak estetiği çok daha sağlıklı bir duruma gelebilir.
