Bazı cilt hastalıkları vardır ki ya yerleşim yeri ya görünümü ya da geniş yüzeyleri işgal etmesi sebebiyle hasta psikolojisini olumsuz etkileyebilir. ‘Liken Nitidus’ da böyle bir hastalıktır. Bazen kendiliğinden bile gerileyebilir. Ancak hayati bir tehlike oluşturmamakla beraber bazı hastalarda kronikleşebilmesi ya da nadiren deride yaygınlaşabilmesi bu hastalığı dikkate değer kılmaktadır. Doğru bir yaklaşımla Liken Niditusun tedavisi mümkündür.
Liken Nitidus Nedir?
Liken Nitidus en sık penis, kollar ve gövdeye yerleşen, küçük, keskin sınırlı, deri renginde kabarıklıklarla kendini gösteren bir deri hastalığıdır. Liken Nitidus ilk kez 1907 yılında tarif edilmesine rağmen kesin sebebi bilinmemektedir. Bulaşıcılığı ispatlanmamıştır. Çoğu hastada ağrı, kaşıntı yanma gibi sübjektif belirtiler vermez. Nadir görülür. Kronik (uzun) seyirli olabileceği gibi bazen kendiliğinden de gerileyebilir.
Liken Nitidusun Belirtileri Nelerdir?
Liken Nitidus ciltte küçük kabarıklıklara (papüllere) sebep olur. Kabarıklıklar toplu iğne başı büyüklüğünde, yuvarlak veya çok köşeli (poligonal), üzeri düz veya kubbe biçiminde ve parlak deri rengindedir. Zamanla pembe renk alabilir. Bazen ortasında merkezi bir çöküklük ve ince bir kepeklenme bulunabilir. Genellikle dağınık olmakla birlikte zaman zaman gruplar yapabilir. Deri mekanik ya da kimyasal tahrişe maruz kaldığında başka deri bölgelerinde de çıkabilir.
Yerleşim yeri aşağıdaki gibidir;
- Penis başı veya gövdesi
- Karın alt kısmı
- Kasık
- Kolların iç yüzü
- El bilek ön yüzü
- Göğüs
- Nadiren ağız gibi mukozalar
Nadir durumlarda vücudu kaplayacak şekilde yayılabilir. Tırnaklarda çukurcuklar, çizgilenmeler ve kalınlaşma olabilir.
Liken Nitidus Kimlerde Görülür?
Liken Nitidusun belli bir ırk, cilt tipi ya da cinsiyet ile kesin bağlantısı yoktur. Vakaların çoğu çocuklar ve genç erişkinlerdir. Liken Nitidusun kesin sebebi bilinmemekle beraber aşağıda belirtilen hastalıklarla birlikte görülmektedir;
- Liken Planus
- Psikolojik problemler
- Crohn Hastalığı
- Atopik Dermatit
- Down Sendromu
- HIV
- Verem (Tüberküloz)
- Juvenil Kronik Artrit
- Doğumsal Megakolon
Liken Nitidus Nasıl Teşhis Edilir?
Bir dermatoloji hekimi sadece cilt muayenesi yaparak Liken Nitidusu teşhis edebilir. Biyopsi ve histopatolojik inceleme tanıya yardımcıdır.
Aşağıdaki hastalıklarla karıştırılabilir;
- Liken Planus
- Siğil (Verruca Plana)
- Liken Skrofulozorum
- Sedef Hastalığı (Psoriasis)
Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Çoğu hastada kaşıntı, yanma, ağrı gibi sübjektif belirtiler vermeyen hastalık genellikle ilerlemez ve bazen tedavisiz gerileyebilir. Bazı vakalarda uzun süre aynı kalabilir ya da yeni lezyonlar çıkabilir. Özellikle Koebner fenomeni pozitif olan hastalarda tahriş edilirse hastalık yayılabilir.
Liken Nitidus Tedavisi Nasıldır?
Liken Nitidus çoğu vakada kendiliğinden iyileşen zararsız bir cilt hastalığıdır. Olguların üçte ikisinde kabarıklıklar bir yıl içinde kaybolabilir. Ancak lezyon bölgesindeki renk değişikliği bazı durumlarda birkaç ay hatta yıllarca sürebilir.
Lezyonlar iyileşmiyorsa, etkilenen cilt kaşınıyorsa, yeni lezyon odakları çıkıyor ve hastalık genişliyorsa dermatoloji hekimine görünmek gerekir. Dermatoloji hekimi hastanın özel durumuna göre değerlendirme yaparak aşağıdaki tedavi yöntemlerinden uygun görülen birisini tercih edilebilir;
- Fototerapi (ultraviyole A ve B lambaları)
- Dıştan uygulanan (topikal) kortikosteroidler
- Dıştan uygulanan (topikal) kalsinörin inhibitörleri
- Ağızdan alınan antihistaminikler
Görüldüğü üzere Liken Nitidus, hastaların yarıdan çoğunda büyük bir problem oluşturmasa da bazılarında uzun sürebilmesi, kaşıntılı olması ya da deri yüzeyinde yaygınlaşabilmesi, hastaların psikolojisini bozabilir ve böylece hastalığın daha da ağırlaşmasına sebep olabilir. Bu yüzden belirtiler başlar başlamaz bir dermatoloji hekimine başvurularak hastalığın erken teşhis ve tedavi edilmesi, cilt sağlığının ve hasta psikolojisinin düzelmesini sağlayabilir.
